Το παρόν άρθρο είναι απόσπασμα από το βιβλίο “10+1 ερωτήσεις για το ΕΣΠΑ 2014-2020” του Γιώργου Ραλλάκη, που εκδώσαμε το 2014 και διανεμήθηκε δωρεάν σε πάνω από 5000 ηλεκτρονικά και 500 έντυπα αντίτυπα.
Εδώ υπάρχει μια μεγάλη αλήθεια και μια μεγάλη παρεξήγηση. Η αλήθεια είναι ότι η συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα επιδότησης συνεπάγεται μια ιδιαίτερη γραφειοκρατία, και η παρεξήγηση είναι ότι όντως μεγάλος αριθμός εγκεκριμένων επιχειρηματικών σχεδίων τελικά δεν ολοκληρώνονται, όμως όχι λόγω γραφειοκρατίας, άλλα κυρίως λόγω λανθασμένων επιχειρηματικών αποφάσεων (τις οποίες θα αναλύσουμε παρακάτω).
Ένα από τα παράπονα που ακούμε περισσότερο από τους επιχειρηματίες που συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα είναι ότι υπάρχει πολύ γραφειοκρατία. Είναι αλήθεια ότι στον επιχειρηματία, που έχει συνηθίσει την ελληνική πραγματικότητα, οι διαδικασίες που θέτει ένα πρόγραμμα φαντάζουν υπερβολικές, όμως αν τις δούμε αναλυτικά, θα καταλάβουμε ότι το πρόγραμμα απλά ζητάει την τυπική εφαρμογή των ελληνικών νόμων, χωρίς να αναγνωρίζει το “εθιμικό δίκαιο”.
Για παράδειγμα, όλα τα προγράμματα ζητάνε οι πληρωμές των τιμολογίων προς έναν προμηθευτή να γίνονται μέσω τραπέζης όταν το σύνολο των τιμολογίων είναι πάνω από 1500€ (αξία χωρίς ΦΠΑ), σε διαφορετική περίπτωση δεν αναγνωρίζονται οι δαπάνες για το πρόγραμμα.
Σε πολλούς επιχειρηματίες αυτή η προϋπόθεση φαντάζει υπερβολική, η αλήθεια όμως είναι ότι αυτή η προϋπόθεση υπάρχει στον ελληνικό φορολογικό νόμο ως προϋπόθεση για την αναγνώριση μιας δαπάνης για τα βιβλία μιας επιχείρησης. Αν δηλαδή υπάρχει στα βιβλία μιας επιχείρησης ένα τιμολόγιο δαπάνης 500€ και πάνω και η πληρωμή του τιμολογίου δεν έχει γίνει μέσω τραπέζης, η εφορία έχει το δικαίωμα σε πιθανό έλεγχο να μην δεχθεί την δαπάνη και να απορρίψει τα βιβλία της επιχείρησης.
Στην πραγματικότητα αυτός ο νόμος, αν και υπάρχει δεν εφαρμόζεται (τουλάχιστον μέχρι σήμερα), όμως όσον αφορά τα προγράμματα πρέπει να τηρηθεί το γράμμα του νόμου.
Εδώ υπάρχει μια διαφορά στην κουλτούρα του μέσου Ευρωπαϊκού Κράτους και του Ελληνικού κράτους. Για το μέσω Ευρωπαϊκό κράτος, ένας νόμος όταν ψηφίζεται πρέπει και να εφαρμοστεί, ενώ στη χώρα μας πολλές φορές το εθιμικό δίκαιο (ο τρόπος που έχουμε συνηθίσει να κάνουμε κάτι) επικρατεί του νόμου. Θα πρέπει να θυμόμαστε όμως ότι τα προγράμματα επιδότησης σχετίζονται με την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι υπηρεσίες της οποίας θα κάνουν και τους τελικούς ελέγχους. Ένα παράδειγμα που συνηθίζουμε να δίνουμε σε κάποιον επιχειρηματία που σκέφτεται να κάνει αίτηση συμμετοχής σε κάποιο πρόγραμμα και αναφέρει το θέμα της γραφειοκρατίας είναι το παρακάτω:
Αν αποφασίζατε να μπείτε συνέταιρος, βάζοντας το κεφάλαιο σε μια δική μου επιχείρηση, δεν θα απαιτούσατε να έχετε πλήρη εικόνα της επιχείρησης, και των στόχων που έχουμε συμφωνήσει να επιτύχουμε; Η απάντηση είναι πάντα ναι. Με τον ίδιο τρόπο λοιπόν σκέφτεται και η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία σας παρέχει κεφάλαιο για να επιτύχετε κάποιους επιχειρηματικούς στόχους, και θέλει να μπορεί να παρακολουθήσει τι ακριβώς κάνετε με αυτά τα χρήματα και αν τα χρησιμοποιείται σωστά.
Τελειώνοντας να πούμε ότι, όσο και αν φαίνεται πως τα προγράμματα επιδότησης δεν είναι ευέλικτα, αυτό δεν είναι αλήθεια, μπορείς να κάνεις πάρα πολλές αλλαγές στον αρχικό σου σχεδιασμό, αρκεί να ακολουθήσεις τις σωστές διαδικασίες. Εδώ θα πρέπει να πούμε ότι ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης για αυτή την εικόνα σχετικά με τα προγράμματα έχουν οι Σύμβουλοι Επιχειρήσεων. Οι Σύμβουλοι αναλαμβάνουν να καθοδηγήσουν τις επιχειρήσεις για τη συμμετοχή τους σε κάποιο πρόγραμμα, και πολλές φορές για να αποφύγουν την πρόσθετη δουλειά που συνεπάγεται για αυτούς μια αλλαγή, κατηγορούν την γραφειοκρατία του προγράμματος.
Το δεύτερο κομμάτι της ερώτησης αφορά την μη υλοποίηση μεγάλου αριθμού εγκεκριμένων επιχειρηματικών σχεδίων. Είναι αλήθεια ότι αρκετές φορές οι επιχειρήσεις που εγκρίνονται για την υλοποίηση ενός επενδυτικού σχεδίου δεν καταφέρνουν να το υλοποιήσουν, όμως η εμπειρία μας δείχνει ότι σχεδόν ποτέ (για να μην είμαστε απόλυτοι) δεν φταίει η γραφειοκρατία για αυτό. Πολλές φορές ο λόγος που δεν υλοποιείται ένα επιχειρηματικό σχέδιο είναι γιατί η επιχείρηση δεν ακολουθεί τους κανόνες του προγράμματος και δεν θέλει ή δεν μπορεί να κάνει διορθωτικές κινήσεις.
Ενώ τις περισσότερες φορές ένα επιχειρηματικό σχέδιο δεν υλοποιείται γιατί η επιχείρηση δεν έχει φροντίσει να εξασφαλίσει τα απαραίτητα χρηματικά διαθέσιμα για την υλοποίηση του. Για το θέμα αυτό όμως θα μιλήσουμε πιο αναλυτικά παρακάτω.
Το παρόν άρθρο είναι απόσπασμα από το βιβλίο “10+1 ερωτήσεις για το ΕΣΠΑ 2014-2020” του Γιώργου Ραλλάκη, που εκδώσαμε το 2014 και διανεμήθηκε δωρεάν σε πάνω από 5000 ηλεκτρονικά και 500 έντυπα αντίτυπα.